Vitamine A tijdens de zwangerschap, simpelweg onmisbaar voor een gezond lichaam. Echter, een teveel vitamine A bij de zwangerschap kan schadelijk zijn voor je ongeboren kindje. Het is daarom belangrijk dat je goede nota neemt van de algemene aanbevelingen vanuit de Gezondheidsraad. In deze aanbevelingen geven zij aan hoeveel vitamine A tijdens de zwangerschap veilig is. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine A tijdens zwangerschap is wel iets hoger dan als je niet zwanger bent (750 mcg (microgram) in plaats van 700 mcg). De aanvaardbare bovengrens is echter gelijk. Niet meer dan 3.000 mcg.
Vitamine A tijdens de zwangerschap
Tijdens je zwangerschap is het niet verstandig om extra voeding met vitamine A te nemen. Zeker niet als je een gevarieerd eetpatroon hebt. Suppleren is dan niet alleen overbodig, het kan zelfs je ongeboren kindje beschadigen.
Voldoende vitamine A tijdens de zwangerschap is wel essentieel voor een gezonde groei van het kindje. Echter, teveel vitamine A bij de zwangerschap binnenkrijgen kan ernstige aandoeningen tot gevolg hebben. Het kindje kan afwijkingen aan het hart ontwikkelen, aan het centrale zenuwstelsel of aan het gezicht en schedel. Kortom, reden genoeg om je te houden aan de maximale veilige aanbevelingen om het risico op teveel vitamine a bij de zwangerschap, te vermijden.
Je doet er ook verstandig aan om terughoudend te zijn met leverproducten. Vitamine A wordt namelijk opgeslagen in de lever. Dit is bij mens én dier het geval. Dierlijke producten met lever bevatten daarom erg veel vitamine A. Om je een voorbeeld te geven: 1 boterham met leverworst bevat 800 tot 1.200 mcg vitamine A. Je zit dan dus direct op meer dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid!
Nu kan een keertje een boterham, dun besmeerd met smeerleverworst geen kwaad. Immers, de veilige grens ligt op 3.000 mcg. Er is een onderzoek waaruit is gebleken dat grote hoeveelheden vitamine A schadelijke gevolgen had. De dagelijkse innames van deze zwangere vrouwen lagen tussen 18.000 en 150.000 IE. 1 Internationale Eenheid (IE) staat gelijk aan 0.3 mcg. Dat is dus tussen de 4,5 en 37,5 boterhammen met smeerleverworst als je uitgaat van 1.200 mcg per boterham.

Advies hoeveelheid
In juni 2021 heeft de Nederlandse Gezondheidsraad een hernieuwd advies gepubliceerd met aanbevelingen voor zwangere vrouwen. Deze aanbevelingen hebben betrekking op de inname van vitamines en mineralen. Je kunt het advies downloaden via de website van de Gezondheidsraad.
Naast de aanbevelingen vitamine A bij de zwangerschap, doet de Gezondheidsraad ook aanbevelingen voor onder andere vitamine C en vitamine E. De B vitamines kennen ook speciale aanbevelingen voor zwangere vrouwen. Zo geldt bijvoorbeeld voor vitamine B6 tijdens de zwangerschap een aanbeveling van 1,8 mg (milligram) per dag.
De Gezondheidsraad stelt de aanbevelingen over het algemeen vast op basis van de Europese aanbevelingen die door EFSA worden gedaan. EFSA is de Europese autoriteit voor voedselveiligheid en staat voor European Food Safety Authority. De aanbevelingen zijn altijd gebaseerd op onderzoeken die vanuit de wetenschap zijn verricht en op basis van herhaalde uitkomsten in gelijke onderzoeken. Een commissie beoordeelt de uitkomsten en stelt aanbevelingen op en adviseert de adviesorganen.
Beter even laten staan
Smeerleverworst is niet het enige waar je tijdens je zwangerschap beter even afstand van kan nemen. Andere producten met veel vitamine A zijn:
- Leverkaas
- Likkepot
- plakjes runderlever
- Hausmacher
- Berliner
- Paté
- (Kippen)lever(tjes)
- Levertraan
En, uiteraard, ook even geen supplementen met vitamine A tijdens zwangerschap. Juist met suppleren loop je het risico om vrij snel boven de aanvaardbare bovengrens uit te komen.
Er zijn ook veel (gezicht)crèmes met vitamine A te koop. Deze crèmes zijn vaak effectieve verzorgingsproducten tegen zichtbare tekenen van huidveroudering. Vitamine A crème bij de zwangerschap telt niet mee in de berekening van de dagelijkse inname. Lichaamscrèmes en crèmes of serums ten behoeve van (gezicht)verzorging die vitamine A bevatten, kun je met een gerust hart blijven gebruiken.