Wat is vitamine K, wat doet het en waar zit het in?

Wat is vitamine K? Vitamine K speelt een belangrijke rol in je lichaam. Het zorgt niet alleen voor soepele wanden van je slagaderwanden en een goede bloedstolling, het helpt ook bij het het gezond houden van je botten. Een deel van de benodigde vitamine K kan je lichaam zelf maken, maar een groot deel moet je via je voeding binnen zien te krijgen.

Baby’s die borstvoeding krijgen hebben de eerste 4 maanden van hun leven extra vitamine K nodig. Dit wordt in druppelvorm gegeven. Baby’s die flesvoeding krijgen hebben dit niet nodig, want in flesvoeding is vitamine K toegevoegd.

Vitamine K is grofweg onder te verdelen in twee soorten: Fylloquinon (vitamine K1) en Menaquinon (vitamine K2). Deze laatste vitamine K is ook weer onder te verdelen in verschillende soorten waarvan Menaquinon-7 het meest waardevol is voor het lichaam. Deze vorm wordt het best geabsorbeerd en is het meest effectief.

Waar is vitamine K goed voor?

Omdat een optimale vitamine K status zo enorm belangrijk is en niet doorgegeven kan worden via moedermelk, is toediening aan zuigelingen door de Gezondheidsraad aanbevolen. Maar vitamine K is niet alleen belangrijk voor baby’s, ook oudere kinderen en volwassenen kunnen alleen met een adequate vitamine K inname gezond blijven. Je hebt vitamine K nodig om de volgende redenen:

• Bloed kan niet stollen zonder vitamine K. Dit zou betekenen dat iedere wond levensbedreigend zou kunnen zijn.
• Vitamine K zorgt ervoor dat calcium kan helpen bij de soepelheid en elasticiteit van de slagaderwand. Slagaderwanden die onvoldoende elastisch zijn kunnen hart- en vaatziekten veroorzaken.
• Stevige botten zijn cruciaal voor een goed functionerend lichaam. Vitamine K houdt het proces in stand dat je botten stevig maakt en houdt.

De dagelijkse benodigde hoeveelheid vitamine K is voor baby’s tot drie maanden 150 mcg per dag. Peuters hebben 30 mcg nodig, kinderen van 4 tot 9 jaar 55 mcg en kinderen tot 14 jaar 60 mg. Pubers tot 19 jaar blijven gezond met 75 mcg vitamine K per dag en vrouwen vanaf 19 jaar hebben voldoende aan een dagelijkse dosis van 90 mcg. Volwassen mannen hebben behoefte aan iets meer, namelijk 120 mcg. Deze hoeveelheden gelden natuurlijk voor gezonde personen.

In welke voedingsmiddelen zit vitamine K?

De hoeveelheid vitamine K2 dat je lichaam zelf kan aanmaken is niet voldoende om je lichaam gezond te houden. Dagelijkse aanvoer via voeding of supplementen is dus noodzakelijk. Zowel vitamine K1 als K2 komen voor in voeding. De voedingsmiddelen met de meeste vitamine K per 100 gram zijn:

Hoe herken ik een tekort?

Te weinig vitamine K komt eigenlijk alleen voor bij pasgeboren baby’s. Ook personen bij wie het lichaam verminderd vitamine K kan absorberen, kunnen een tekort aan vitamine K ontwikkelen. Tot slot, mensen die langdurig antibiotica hebben geslikt kunnen te weinig vitamine K in hun lichaam hebben. Antibiotica vernietigt namelijk de bacteriën in de darmen die vitamine K maken. Een tekort aan vitamine K kan de volgende gevolgen hebben:

• Snel last van blauwe plekken
• Wondjes blijven lang nabloeden
• Spontane bloedingen (neus, tandvlees)
• Ontstaan van bloedarmoede
• Zwakke botten

Het is belangrijk om vitamine K tekort symptomen serieus te nemen. Laat het vitamine K niveau in je lichaam vaststellen door een arts. Een simpele bloedtest kan dit uitwijzen. Hierbij komen tekorten aan vitamines aan het licht.

Hoe herken ik een overschot?

Teveel vitamine K is – voor zover bekend – niet gevaarlijk en het is vrijwel onmogelijk om via voeding of supplementen een overschot aan vitamine K te ontwikkelen.

In supplementen wordt vitamine K2 vaak gecombineerd met vitamine D en calcium. Deze combinatie is erop gericht om je botten te ondersteunen. Vitamine K supplementen zijn verkrijgbaar als tabletten, capsules, kauwtabletten en druppels. Mensen die antistollingsmedicatie gebruiken moeten voorzichtig zijn met vitamine K supplementen.