Het gebruik van medicijnen en voedingssupplementen is niet geheel zonder risico. Voedingssupplementen en medicijnen kunnen namelijk op elkaar reageren. Dit zou een positieve werking kunnen hebben, maar ook zeker een negatieve. Het is daarom belangrijk om te weten welke middelen goed combineren en welke juist niet.
Medicijnen en voedingssupplementen tegelijk gebruiken
Om duidelijk onderscheid te kunnen maken tussen voedingssupplementen en medicijnen, is het goed om het verschil tussen deze twee middelen te weten. Waar medicijnen symptomen bestrijden, pakken voedingssupplementen (en gezonde voeding natuurlijk) het probleem bij de bron aan. Daarnaast werkt het voldoende binnenkrijgen van belangrijke voedingsstoffen preventief, terwijl medicijnen pas worden gebruikt bij klachten (reactief).
Ook is het belangrijkste verschil dat voedingsstoffen lichaamseigen stoffen bevatten, terwijl medicijnen juist lichaamsvreemde stoffen bevatten. De conclusie die hieruit getrokken kan worden is dat voeding altijd de belangrijkste bouwsteen voor een gezond leven vormt. Preventief voldoende, gezonde voedingsstoffen binnen krijgen is belangrijk om medicijngebruik te voorkomen. Overleg zowel het gebruik van voedingssupplementen als medicijnen altijd met een huisarts, apotheker of voedingsdeskundige.
Wanneer je medicijnen gebruikt, dien je alert te zijn op eventuele gevolgen van het gelijktijdig gebruik van supplementen. Om te beginnen reageren voornamelijk kruiden supplementen (zoals sint janskruid) en medicijnen op elkaar. Hierbij wordt vaak gedacht dat het geen kwaad kan, maar niets is minder waar. Op de website van het Informatiecentrum Voedingssupplementen & Gezondheid (IVG) kun je direct zien om welke geneesmiddelen en supplementen het gaat. Hun infographic toont tevens overzichtelijk de medicijnen waardoor tekorten kunnen ontstaan en of je ze wel of niet kunt combineren met een bepaald voedingssupplement. Op deze manier wil het IVG mensen bewust maken van het groot aantal bijwerkingen die kunnen optreden als medicijngebruikers bepaalde supplementen slikken.
Medicijnen waardoor tekorten ontstaan
Medicijnen kunnen tekorten aan zowel vitamines als mineralen tot gevolg hebben. Dit betekent dat je als medicijngebruiker goed moet letten op eventuele symptomen. Hieronder hebben we een aantal veel gebruikte medicijnen voor je op een rijtje gezet waardoor je lichaam een tekort kan krijgen aan voedingsstoffen.
- Gebruik je antibiotica? Dan kan dit leiden tot een tekort aan bepaalde voedingsstoffen. Het is daarom handig om antibiotica aan te vullen met het gebruik van probiotica.
- Door langdurig gebruik van pijnstillers moet je alert zijn op mogelijke vitamine- en mineralentekorten. Zo kunnen tekorten aan ijzer, vitamine B12 en vitamine C ontstaan.
- Gebruik je als vrouw de anticonceptiepil? Dan kan dit leiden tot een tekort aan magnesium. Ook foliumzuurtekorten komen veel voor. Let hier dus goed op bij het gebruik van de pil.
- Door het gebruik van prednison kunnen tekorten aan vitamine D en calcium ontstaan. Een andere bijwerking is dat het lichaam mogelijk minder kalium opneemt. Je hebt in dit geval dus extra calcium, kalium en vitamine D nodig.
- Maagzuurremmers kunnen een tekort aan vitamine B12 en magnesium veroorzaken. Extra inname van vitamines en mineralen kunnen dan uitkomst bieden.
Tekorten treden vaak langzaam op en zijn soms lastig te herkennen. Ze kunnen ook niet altijd meteen worden herleid naar het gebruik van voedingssupplementen of medicijnen. Het zijn niet enkel de meest heftige medicijnen die eventuele tekorten kunnen veroorzaken. Ook medicijnen als een plaspil of remmers voor ontstekingen kunnen tekorten tot gevolg hebben.
Geneesmiddelen en supplementen die niet goed samen gaan
Voedingssupplementen kunnen ook de werking van medicijnen negatief beïnvloeden. Dit is vanzelfsprekend niet bevorderend voor de gezondheid. Een goed voorbeeld hiervan is sint janskruid, wat er voor zorgt dat de werking van veel medicijnen vermindert. Geneesmiddelen tegen HIV en hepatitis C en anticonceptiemiddelen werken bijvoorbeeld minder goed door gelijktijdig gebruik van sint janskruid. Andere voorbeelden van medicijnen supplementen die niet goed samen gaan:
- Tryptofaan gaat niet samen met antidepressiva en slaapmiddelen.
- Echinacea gaat niet samen met immunosuppressiva.
- Sint janskruid gaat niet samen met vele medicijnen.
- Antidepressiva gaan niet samen met kruiden zoals ashwagandha en rhodiola.
Wanneer je medicijnen gebruikt, wilt het niet automatisch zeggen dat je geen gebruik kunt maken van voedingssupplementen. Je kunt veel supplementen en medicijnen prima samen slikken. Echter, voordat je deze keuze maakt, is het belangrijk om dit zorgvuldig met een huisarts of voedingsdeskundige te overleggen. Op de website van het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM) kun je tevens allerlei informatie vinden over mogelijke wisselwerkingen tussen bepaalde medicijnen en supplementen. Het IVM wil medicijngebruikers alert maken op de soms ongewenste effecten van supplementen op geneesmiddelen.
Langdurig medicijngebruik
In veel van de besproken gevallen over tekorten en wisselwerkingen die ontstaan als gevolg van medicijngebruik, is er wel een kanttekening bij te maken. Deze bijwerkingen zijn enkel te signaleren bij langdurig gebruik van genoemde middelen. Stel dat je een keer hoofdpijn hebt en je gebruikt een paracetamol, dan hoef je zeker niet bang te zijn voor een tekort aan vitamines en mineralen als gevolg van de pijnstiller.
Hoe dan ook moet je als medicijngebruiker op de hoogte blijven van de verschillen, reacties en gevolgen van supplementen in combinatie met medicijnen. Je dient hier altijd zelf zorgvuldig mee om te gaan. Volg het advies van je huisarts, apotheker of voedingsdeskundige op zodat je veilig je geneesmiddelen en voedingssupplementen kunt blijven gebruiken.
