Hoe herken je een vitamine E tekort? Wanneer je denkt onvoldoende van deze vitamine binnen te krijgen en overweegt om vitamine E supplementen te nemen, is het goed te weten wat de symptomen zijn van een ernstig vitamine E tekort.
In dit artikel lees je hoe je een tekort aan vitamine E kan herkennen, en ook hoe zo’n tekort kan ontstaan. Belangrijk om even te checken dus!
Vitamine E tekort
Net als vitamine C, is vitamine E een antioxidant. Vitamine E beschermt je cellen tegen schade door vrije radicalen en UV straling. Deze schade kan bijdragen aan het ontstaan van hart-en vaatziektes en kanker. Omdat het een vetoplosbare vitamine is, kan je lichaam vitamine E in beperkte mate opslaan. Voeding of supplementen met hoge doses vitamine E leveren over het algemeen ook geen problemen of bijwerkingen op.
Een ernstig tekort aan vitamine E komt zelden voor. Natuurlijke vitamine E zit in veel verschillende voedingsmiddelen, waardoor je eigenlijk via je voeding altijd wel voldoende vitamine E binnenkrijgt. Ook de Gezondheidsraad benadrukt regelmatig dat zolang je de juiste voedingsmiddelen consumeert, tekorten niet vaak voorkomen. Vooral plantaardige oliën en plantaardige producten bevatten veel vitamine E. Toch is het niet onmogelijk dat er een vitamine E deficiëntie ontstaat. Dit heeft meestal andere oorzaken dan een te lage vitamine E inname.
In de praktijk houdt een vitamine E tekort dan ook vaak in dat de vitamine E uit de voeding niet goed wordt opgenomen. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals we zullen zien. In het geval dat je een tekort aan vitamine E hebt, zul je dit wellicht kunnen merken aan een aantal symptomen.
Symptomen
Wat zijn de symptomen van een tekort aan vitamine E? We geven je hier een overzicht van de symptomen die kunnen ontstaan bij een deficiëntie van deze vitamine:
Zicht
Vitamine E speelt op twee manieren een rol in het voorkomen van een slechter wordend zicht. Vitamine E beschermt ten eerste tegen schade aan oogcellen door vrije radicalen. Ten tweede vertraagt vitamine E de slijtage van het centrale gedeelte van het netvlies die optreedt naarmate je ouder wordt. Deze slijtage heet officieel maculadegeneratie. Zonder voldoende vitamine E kan dit proces versneld plaatsvinden.
Daarnaast kan een tekort aan vitamine E bijdragen aan ernstige bijwerkingen, zoals wazig zicht of nachtblindheid. Om deze redenen benadrukt de Amerikaanse vereniging van Optometrie (AOA) dan ook het belang van voldoende vitamine E bij het voorkomen van oogproblemen.
Bloedarmoede
Bloedarmoede wordt ook wel anemie genoemd. Concreet houdt bloedarmoede in dat er te weinig rode bloedcellen aanwezig zijn in je bloed, of dat ze niet goed werken. Bij een tekort aan vitamine E kan er hemolytische anemie ontstaan. Dit betekent dat rode bloedcellen sneller worden afgebroken, en het lichaam ze niet tijdig kan aanmaken.
Rode bloedcellen verzorgen het transport van zuurstof en koolstofdioxide tussen de longen en de andere weefsels in het lichaam. Bij bloedarmoede raakt dit proces verstoord. Daarom kan bloedarmoede zorgen voor kortademigheid en vermoeidheid. Daarnaast kan door de afbraak van rode bloedcellen ook geelzucht ontstaan.
Spieren
Om spierweefsel te behouden, is voldoende vitamine E nodig. Zonder deze vitamine worden verschillende weefsels, waaronder spierweefsel, sneller afgebroken. In de sportwereld is het gebruik van supplementen met vitamine E dan ook al lange tijd erg populair. Een symptoom van een ernstig tekort aan vitamine E is dan ook het verlies van spiermassa en het ontstaan van spierzwakte.
Immuunsysteem
Je immuunsysteem is een complex systeem met een belangrijke taak. Vitamine E, als belangrijkste vetoplosbare antioxidant, beschermt de cellen van je immuunsysteem en ondersteunt het de stofwisseling in deze cellen. Zonder voldoende vitamine E, functioneren de cellen van je afweersysteem dus niet goed en hebben schadelijke ziekteverwekkers meer kans.
Deze verminderde weerstand zorgt er in de eerste instantie voor dat je sneller ziek wordt. Ook wanneer je eenmaal ziek bent, kan een vitamine E deficiëntie er aan bijdragen dat je minder snel herstelt, of dat je ernstige symptomen ontwikkelt.
Vruchtbaarheid
Vitamine E wordt ook wel eens de vruchtbaarheidsvitamine genoemd. Uit onderzoek is zelfs gebleken dat vitamine E suppletie in een IVF traject de kans op bevruchting met 10% kan verhogen. Hoe zit dat nu precies?
Door de sterk antioxidatieve werking van vitamine E, heeft het een positieve invloed op de kwaliteit van spermacellen en eicellen. Ook bevordert het een gezonde innesteling van het embryo omdat het de zuurstof en energiestofwisseling van de betrokken cellen reguleert. Vitamine E suppletie wordt dan ook wel aangeraden bij klachten over verminderde vruchtbaarheid.
Oorzaken
Een vitamine E tekort ontstaat over het algemeen doordat een ernstige stoornis ervoor zorgt dat de vitamine niet goed wordt opgenomen. Er zijn een aantal oorzaken bekend van dit verminderde absorptievermogen. Vet speelt hierin een belangrijke rol. Dit is namelijk nodig voor de opname van vitamine E. Dit zijn de drie belangrijkste oorzaken:
1. Malabsorptie van vet
Er zijn verschillende aandoeningen die ervoor zorgen dat je vet onvoldoende kunt absorberen. Dit voedingsvet is op zijn beurt weer nodig om vitamine E te kunnen opnemen uit het maag-darmkanaal. Een maagverkleining, cystische fibrose, de ziekte van Crohn en leveraandoeningen zijn een aantal voorbeelden van aandoeningen die er toe kunnen leiden dat er een tekort aan vitamine E ontstaat.
2. Zeldzame aandoeningen van het vetmetabolisme
Er bestaat een zeldzame erfelijke aandoening die ervoor zorgt dat het lichaam geen vermogen heeft om vitamine E te absorberen. De aandoening heet ‘geïsoleerde vitamine E ataxie’ en wordt veroorzaakt door genmutaties. Zoals de naam al zegt, kan een persoon met deze aandoening geen vitamine E opnemen.
3. Premature geboorte
Wanneer baby’s te vroeg geboren worden en een zeer laag geboortegewicht hebben, vergroot dit hun kans op een vitamine E tekort. Bij deze baby’s werkt de spijsvertering minder goed waardoor vitamines minder goed worden opgenomen en ze sneller last krijgen van een deficiëntie.
Gevolgen
Nu we hebben gezien wat de symptomen en oorzaken zijn van een vitamine E tekort, vraag je je misschien af wat de gevolgen kunnen zijn wanneer je langere tijd last hebt van een deficiëntie.
- Bloedarmoede. Je las er al even over, maar dit is een van de meest voorkomende gevolgen van een vitamine E gebrek. Bloedarmoede heeft een negatieve impact op het zuurstoftransport naar je weefsels. Dit zorgt ervoor dat je je zwak en moe voelt. Je kunt ook vaak last hebben van hoofdpijn en snel duizelig worden. Dit is natuurlijk al vervelend genoeg, maar langdurige bloedarmoede kan ook schadelijk zijn voor je lichaam.
- Neurologische symptomen en schade. Wanneer je over een langere periode een ernstig vitamine E gebrek hebt, kan er door verweking schade aan de hersenen en zenuwen optreden. Dit kun je merken aan bijvoorbeeld slechtere reflexen of verminderde coördinatie en evenwicht. Ook pijn, tintelingen of een verlies van gevoel aan de handen en voeten kunnen hier een gevolg van zijn.
