Natrium, wat is het en waar zit het in?

Natrium en zout worden vaak in 1 adem genoemd. Toch zijn ze niet hetzelfde. Natrium is namelijk een mineraal en een bestandsdeel van zout. Natrium is veel sterker dan zout. 1 Gram natrium staat namelijk gelijk aan 2,5 gram zout. Simpelweg is het dus zo dat wanneer er natrium op de verpakking staat dat er meer zout in zit! Dit is dus wel iets waar je op moet letten wanneer je bijvoorbeeld een zoutarm dieet volgt. Zout helemaal uit je voedingspatroon halen dat lukt eigenlijk nooit. Het zit namelijk in ontzettend veel voedingsmiddelen. Natrium en zout is dus zeker niet hetzelfde maar natrium is wel een onderdeel van zout.

Of we nou praten over voedingssupplementen, vitamines, mineralen of omega vetzuren, natrium (zout) is onvermijdelijk. Aangezien het tegenwoordig aan steeds meer dingen wordt toegevoegd, kun je er niet meer omheen.

Hoeveel mag je ervan per dag?

Per dag mogen volwassenen ongeveer 500 milligram natrium per dag hebben of 1,5 gram keukenzout. 6 Gram keukenzout per dag is echt de limiet om te mogen gebruiken. Een hoge bloeddruk wil je natuurlijk voorkomen daarom is het advies daar echt niet overheen te gaan. Lees hier meer over de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH).

Een overschot

Een overschot aan natrium kun je krijgen door heel zout te eten. Wanneer je een groot teveel krijgt kan je daar een hoge bloeddruk van krijgen met alle gevolgen van dien. Wanneer een te hoog natriumgehalte geconstateerd wordt zal je het advies krijgen om minder zout tot je te nemen. Je zult dan zoutarm of terwijl natriumarm moeten gaan leven. Ook worden er wel medicijnen voor gegeven die de hoge bloeddruk omlaag helpen. Meestal wordt er eerst gekeken naar het voedingspatroon om op die manier het op een zo natuurlijk mogelijke manier op proberen te lossen. Houdt altijd de richtlijnen van de Gezondheidsraad in de gaten.

Een tekort

Wanneer je een tekort hebt aan natrium dan is de concentratie in het bloed lager dan 135 mmol per liter. Dit kan voorkomen wanneer je meer water inneemt dan dat je uitscheidt. Dit gebeurt via de nieren en uiteindelijk via je urine en het zweten wat je doet. Een tekort aan natrium kun je krijgen door de volgende oorzaken:

• Inname van medicijnen zoals bijvoorbeeld vochtafdrijvers, anti-epileptica of antidepressiva.
• Het tot je nemen van extreem veel water.
• Bij hevige diarree of braken
• Bepaalde ziekte waarbij er grote hoeveelheden antiduretisch hormoon worden vrijgemaakt zoals bij longkanker, hoofd- of hersenletsel, tbc en een longontsteking.
• Wanneer je een extreem natriumarm dieet volgt.
• Bij een natriumverlies in de urine door toedoen van de nierziekte genaamd de ziekte van Addison
• Hartfalen of levercirrose
• Bij het gebruik van xtc

Klachten die ontstaan bij een natrium te kort zijn vaak van neurologische aard. Symptomen van een natrium tekort zijn onder andere hoofdpijn, slaperigheid, aandacht te kort, verwardheid en moeilijk lopen met zich mee. Wanneer er een heel groot natriumverlies is dan kunnen de symptomen nog ernstiger zijn in de vorm van een epileptische aanval of bewusteloosheid. Door middel van een urineonderzoek of een bloedonderzoek kan een natrium te kort vastgesteld worden.

Wat doet zout met je lichaam

Zout heeft verschillende functies. Het regelt de samentrekking van de spieren, de zenuwprikkeling geleiding en de hoeveelheid vocht in je lichaam.

In welke voeding zit natrium?

In zo goed als alle voedingsmiddelen en drinken zit natrium. Je krijgt dus altijd wel natrium binnen. Totaal natrium arm kun je nooit leven. De hoeveelheid zout per dag kan je dus nooit op 0 krijgen maar je kunt het vanzelfsprekend wel beperken door zoutarm te leven. Er wordt een schatting gemaakt dat we ongeveer 20 procent van het zout wat we per dag binnen krijgen zelf toevoegen aan onze maaltijden. De overige 80 procent komt uit het keukenzout dat de fabrikanten zelf toevoegen aan hun producten. Onder andere in brood en maaltijden die kant en klaar te verkrijgen zijn zit natrium toegevoegd. Ook in kaas, soep, hartige snacks, pizza en sauzen is natrium toegevoegd. Dit zijn voedingsmiddelen die we vaak gebruiken.

Onderstaande tabel hebben we gemaakt:

Deze waardes zijn er maar een aantal, er zit in nog heel veel meer producten zout. Dit is om je een klein beetje het inzicht te geven wat de hoeveelheden zijn terwijl je het zelf eigenlijk amper merkt en er vaak niet bij stil staat. In alle soorten zout die er zijn zit natrium. Ook zit er vaak jodium in. De hoeveelheden die erin zitten zijn wel verschillend. In Lo Salt is een deel van het natrium vervangen door kalium en magnesium.