Mineralen zijn qua functie betreft vergelijkbaar met vitamines. Beide groepen bevatten stoffen die het menselijk lichaam nodig heeft om te functioneren, de zogenaamde essentiële voedingsstoffen. Ze komen in kleine hoeveelheden voor in zowel eten als drinken. Vitamines en mineralen zorgen bijvoorbeeld voor groei, de overdracht van zenuwimpulsen en de opbouw van lichaamsweefsels. Het verschil tussen vitamines en mineralen zit in de bron. Vitaminen zijn stoffen die worden geproduceerd door levende planten of dieren.
Aan de andere kant komen mineralen uit “dode” natuur. Via planten en dieren komen er uiteindelijk genoeg sporen in het voedsel terecht om het lichaam draaiende te houden. De verdeling van mineralen in verschillende voedingsmiddelen is heel verschillend. Daarom is het handhaven van een gevarieerd dieet erg belangrijk.
Hoe werken mineralen?
Mineralen zijn stoffen die het menselijk lichaam niet zelf kan produceren. Daarom moeten mineralen via voedsel het menselijk lichaam binnenkomen. Ze zijn essentieel voor een goede gezondheid en een normale ontwikkeling en groei van het lichaam. Hoewel mineralen ook energie leveren voor het lichaam, spelen ze ook een belangrijke rol bij het energiemetabolisme. Ongeveer 4% van de mineralen in het menselijk lichaam wordt verkregen uit voedsel. Bepaalde mineralen worden beter door het lichaam opgenomen in combinatie met andere voedingsstoffen. Zo bevordert de aanwezigheid van vitamine C in het lichaam de ijzeropname.
Welke mineralen zijn er?
De bekendste mineralen zijn: calcium, natrium, kalium en magnesium. Daarnaast heeft het lichaam kleine hoeveelheden ijzer, jodium, fluoride, zink, koper, mangaan, chroom en molybdeen nodig. Deze stoffen worden sporenelementen (spoorenelementen) genoemd. Het menselijk lichaam heeft meer mineralen nodig dan sporenelementen.
Over het algemeen heb je met een evenwichtig, gevarieerd en gezond voedingspatroon een prima mineraal voorziening voor het lichaam. Dit betekend dat je in principe voldoende van alle stoffen binnen krijgt. Echter neemt het percentage van bepaalde vitamines en mineralen snel af door uitputting van de bodem, wat tot gevolg heeft dat wij ook steeds lastiger aan onze mineraal behoefte kunnen voldoen. Zelfs met een gezonde levensstijl. Daarom is het van belang om je bewust te zijn van wat je eet en kritisch te kijken of er met je huidige manier van leven tekorten zouden kunnen ontstaan. Voor eventuele tekorten op het gebied van vitamines en mineralen zouden supplementen een uitkomst in de vorm van een aanvulling kunnen vormen.
Waar zitten mineralen in?
Mineralen komen zowel in plantaardige als dierlijke voedingsmiddelen voor. Je kunt ze onder andere vinden in groenten, fruit en noten maar ook in vlees en vis. Voor mineralen geldt in principe ook hetzelfde als voor vitamines, houd in de gaten dat er geen overschot genomen wordt. Zowel een tekort als een overschot kan vervelende gevolgen hebben voor de gezondheid.
Wat zijn risicogroepen met betrekking tot mineralen?
Bepaalde groepen moeten door omstandigheden rekening houden met bijvoorbeeld een verhoogde mineralenbehoefte. Zwangere vrouwen zijn een voorbeeld van een groep waar uitzonderingen voor gelden. Deze vrouwen moeten namelijk er op letten dat ze meer ijzer binnenkrijgen. Daarnaast hebben vegetariërs ook in veel gevallen een ijzertekort, omdat deze groep geen rood vlees eet en daarom minder ijzer binnen krijgt.
Mineralenbehoefte
De raad voor Gezondheid, ook wel bekend als de Gezondheidsraad, heeft voor elk mineraal de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) bepaald en in veel gevallen ook een maximale bovengrens vastgesteld. Als je de ADH elke dag volgt, kun je je lichaam van voldoende mineralen voorzien. De ADH is in principe voldoende om 97,5% van de bevolking te voorzien. Als je echter tot een bepaalde risicogroep behoort, bijvoorbeeld als je ouder bent dan 70 jaar of zwanger bent, kunnen er bepaalde uitzonderingen van toepassing zijn. In deze gevallen kan de ADH afwijken van de onderstaande tabel. Het is ook noemenswaardig dat de ADH niet universeel op een persoon kan worden toegepast. Zo zijn er grote verschillen tussen mannen, vrouwen, kinderen, baby’s en ouderen.
Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH)
De ADH in de onderstaande tabel is verdeeld over zowel de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor mannen als voor vrouwen. Omdat hier nog al eens verschil in kan zitten, kan er niet zomaar een gemiddelde ADH genomen worden. Daarnaast hebben we er ook de bovengrens bij vermeld als deze is vastgesteld. In sommige gevallen, waarbij een overschot nauwelijks bekend is, zijn geen bovengrenzen vastgesteld en dus ook niet vernoemd. Het enige mineraal waarbij geen ADH is vastgesteld, is Chroom. Echter geldt voor Chroom wel een vastgestelde bovengrens, van maximaal 1000 microgram (µg). De vermelde aanbevolen dagelijkse hoeveelheden zijn niet gebaseerd op eventuele risicogroepen. Als je dus tot een van de risicogroepen behoort, kunnen er enkele belangrijke afwijkingen zijn welke je in acht behoort te nemen voor een optimale gezondheid.
Overzichtstabel:
| Mineraal | Hoeveelheid voor volwassen mannen | Hoeveelheid voor volwassen vrouwen | Vastgestelde bovengrens |
| Calcium | 950 mg | 950 mg | 2500 mg |
| Chroom | – | – | 1000 µg |
| Fluoride | 7 mg | 7 mg | 7 mg |
| Fosfor | 550 mg | 550 mg | 4000 mg |
| IJzer | 11 mg | 11 mg (voor menopauze)16 mg (na menopauze) | 50 – 75 mg |
| Jodium | 150 µg | 150 µg | 600 µg |
| Kalium | 3,5 gr | 3,5 gr | / |
| Koper | 0,9 mg | 0,9 mg | 5 mg |
| Magnesium | 350 mg | 300 mg | 250 mg (supplement) |
| Mangaan | 3 mg | 3 mg | 11 mg |
| Molybdeen | 65 µg | 65 µg | 600 µg |
| Natrium | 500 mg | 500 mg | 2,4 gr |
| Seleen | 65 µg | 65 µg | 300 µg |
| Zink | 9 mg | 7 mg | 25 mg |
mg = milligram (1 milligram staat gelijk aan 0,001 gram)
gr = gram
/ = geen wettelijke bovengrens bekend
Samenvattend
Kortom, vitamines, mineralen en spoorelementen zijn allen onmisbare voedingsstoffen voor een gezond en goed functionerend lichaam. Het mogen dan wel stoffen zijn die in relatief kleine hoeveelheden verwerkt zitten in onze voeding, ze zijn daarom niet minder belangrijk. Ze zorgen er aan het einde van de dag voor dat jij ook de volgende dag er weer tegenaan kan. Gemiddeld genomen heb je geen voedingssupplementen nodig. Houdt goed in de gaten of je voldoende voedingsstoffen binnen krijg met je huidige voedingsschema. Besef je ook goed dat er dus groepen zijn welke bepaalde mineralen extra nodig hebben. Daarnaast zijn er ook steeds meer mensen die geen brood meer eten. Dit heeft vanzelfsprekend gevolgen voor de voedingsstoffen die je binnen krijgt. Let er daarom bijvoorbeeld goed op dat zodra je stopt of gestopt bent met brood eten, dat je nog voldoende zout (natrium) en jodium binnen krijgt.
