Steeds meer mensen voegen kurkuma toe aan hun voedingspatroon omdat er wordt beweerd dat het heel gezond is. In de Westerse wereld zijn we wat betreft geneeskunde vooral bezig met medicatie die in fabrieken worden gemaakt. Die hebben natuurlijk veel voordelen, en we hebben er ontzettend veel aan te danken. Het nadeel is echter dat het vaak pure symptoombestrijding is. Als tegenbeweging daarop gaan steeds meer mensen terug naar de natuur, net zoals vroeger. Kurkuma is hierbij een van de meest populaire specerijen. Je kan verse kurkuma of kurkuma kruiden natuurlijk gebruiken in de keuken, maar ook als superfood wint het aan populariteit. Hoe gezond het nou echt is, en hoe dat komt, dat lees je hieronder!
Wat is Kurkuma?
We kijken eerst naar wat kurkuma precies is. Het is de wortel van een plant, en behoort tot dezelfde familie als gember. De kleur is wat gelig, waardoor het ook vaak Indiase geelwortel wordt genoemd. Het komt van de plant curcuma longa. In India gebruikt men kurkuma al duizenden jaren lang. Enerzijds in Indiase gerechten zoals curry en andere rijstgerechten, maar ook als onderdeel van de Chinese en Ayurvedische geneeskunde.
Dit komt vooral door het bestanddeel curcumine, de werkzame stof in kurkuma. Deze stof is het meest onderzocht, en kent ontzettend veel positieve effecten op onze gezondheid. Door de toegenomen interesse is er ook veel onderzoek naar gedaan, waardoor veel van deze effecten inmiddels wetenschappelijk bewezen zijn. Het werkt zo goed vanwege de ontstekingsremmende en anti oxidatieve eigenschappen. Je kan het gebruiken bij ziekte en aandoeningen, maar ook preventief. Curcumine is ook een kleurstof, met een E-nummer. Dit is vanwege de gele kleur.
Waarom werkt kurkuma zo goed?
We zeiden het al even; het blijkt dat kurkuma ontstekingsremmend werkt, en daarnaast heb je de antioxidant curcuma. Dit zorgt ervoor dat kurkuma heel breed toepasbaar is, en bij vele klachten en aandoeningen kan helpen. Chronische ontstekingen en een tekort aan antioxidanten is namelijk een bekend probleem bij de moderne mens. Dit leidt tot allerlei ziekten, die we kunnen scharen onder welvaartsziekten. Chronische en laaggradige ontstekingen worden hiervoor steeds vaker als oorzaak gezien. Kurkuma kan hierbij een positieve rol spelen.
Wat zijn de voordelen van een kurkuma supplement?
Maar er is meer. De werkzame stoffen in kurkuma kunnen nog veel meer voor je betekenen. Het is daarom waarschijnlijk een goed plan om veel gebruik te maken van verse of gedroogde kurkuma in de keuken. Ook kurkuma thee is prima om regelmatig te drinken. Nadeel is alleen dat in kurkuma in gerechten te weinig van de werkzame stof zit. Daarom heb je al snel een kurkuma poeder, kurkuma capsules of curcumine supplementen nodig om de voordelen echt te ervaren. Deze producten bevatten wel meer dan voldoende van de werkzame stof. Een belangrijk nadeel van kurkuma is de slechte opneembaarheid. Je moet het daarom combineren met andere middelen, zoals zwarte peper of een zwarte peper extract, om echt van de voordelen te profiteren. Deze middelen zorgen voor een betere opneembaarheid. Ook combineren met vetten werkt goed, omdat kurkuma vetoplosbaar is. Bij goede supplementen is hier al aan gedacht. Hieronder hebben we de belangrijkste gezondheidsvoordelen van kurkuma voor je op een rijtje gezet.
Anti oxidatieve werking van kurkuma
Dit weet je inmiddels: kurkuma bevat de stof curcumine en die werkt als antioxidant. Uit onderzoek blijkt dit heel duidelijk. Hiermee ga je de gevolgen van vrije radicalen in je lichaam, die zorgen voor oxidatieve stress, tegen. Een bekend voorbeeld hiervan is ouder worden. Je kunt hiermee dus ook stellen dat het verouderingsproces wordt geremd met kurkuma.
Bij acute en chronische ontstekingen
Kurkuma werkt daarnaast ontstekingsremmend. Je hebt twee soorten ontstekingen, chronische en acute. De chronische ontstekingen zijn erger, omdat deze voor welvaartsziekten zorgen. Acute ontstekingen zijn uiteraard ook erg, maar men weet hier meer van en kan er beter tegen optreden. Bij een acute ontsteking blijkt kurkuma heel effectief. Bij een chronische ontsteking ook, maar wel iets minder. Door deze werking werkt kurkuma ook goed bij aandoeningen zoals de ziekte van Crohn, reumatoïde artritis, maagzweren en meer.
Het beschermt je lever
Kurkuma beschermt je lijf tegen giftige stoffen, en daarmee ook je lever. Bovendien stimuleert het de uitscheiding van onder andere cholesterol en gal. De vertering van vet gaat hierdoor beter, en daardoor ook weer de opname van vetoplosbare vitaminen.
Het helpt tegen bacteriën
De groei van bacteriën en parasieten kan worden geremd door bepaalde soorten van de Curcuma Longa.
Positief effect tegen hart- en vaatziekten
Ook bij hart- en vaatziekten kan kurkuma een gunstig effect hebben. Zo stimuleert kurkuma de uitscheiding van cholesterol, wordt er minder LDL cholesterol (het slechte cholesterol) geoxideerd en de samenklontering van bloedplaatjes wordt ook minder. Hierdoor heb je een betere doorbloeding, en algeheel minder kans op hart- en vaatziekten.
Het kan worden gebruikt tegen zwangerschapsbraken
Wanneer je last hebt van zwangerschapsbraken, kan verse sap van kurkuma hiertegen worden ingezet.
Bestrijden van maagzweren
Kurkuma kan ook helpen bij het genezen van maagzweren. Uit onderzoek blijkt het gebruik van kurkuma supplementen zeer effectief.
Het kan helpen bij problemen met het gebit
Kurkuma kan kiespijn verminderen, maar daarvoor is eten niet genoeg. Je zou de tanden moeten masseren met kurkuma. Ook zou het masseren van je tanden tandvleesproblemen kunnen verminderen. Wanneer je kurkuma mondwater gebruikt, kan je tandplak tegengaan. Een mix met onder andere kurkuma water blijkt net zo effectief als chloorhexidine mondwater. Dat laatste wordt veel gebruikt, maar is natuurlijk niet van de natuur. Ook dit effect komt waarschijnlijk van de ontstekingsremmende werking.
Kankerbestrijdende werking
Tot slot heeft kurkuma waarschijnlijk een positief effect op de bestrijding van kanker. Zo stimuleert het de werking van bestraling en wordt ook chemotherapie positief beïnvloed door kurkuma. Bij dierproeven is naar voren gekomen dat kurkuma kan helpen tegen het ontstaan van kanker. Bovendien is bekend dat kurkuma een anti mutagene werking heeft. Dit zorgt er onder andere voor dat de aanmaak van nieuwe tumoren wordt verstoord. Chemotherapie en bestraling kunnen hier helaas voor zorgen, maar kurkuma kan er dus bij helpen dit te voorkomen. Het remt verder ook de uitzaaiing van huidkanker, en de anti oxidatieve werking helpt ook tegen roken en pruimtabak. Hiermee kan je de kankerverwekkende effecten van deze middelen deels bestrijden.
Is een theelepel kurkuma een goede dosering?
Tot slot de dosering van kurkuma, of eigenlijk van curcumine. Curcumine is geen officieel geneesmiddel of supplement, en dus is er geen officiële aanbeveling voor de dosering. In de meeste onderzoeken maakt men gebruik van 500 tot maar liefst 2000 mg per dag. Het gaat dan wel vrijwel altijd om supplementen met een hoge concentratie curcumine. Wanneer je kurkuma zelf gebruikt, heb je heel veel nodig om zoveel curcumine binnen te krijgen. Een theelepel kurkuma bevat maar zo’n 60 mg curcumine. Voor de effecten ben je dus al snel aangewezen op supplementen.
Overleg altijd met je dokter als je overweegt kurkuma supplementen te slikken. Sommige medicijnen kunnen beter niet ingenomen worden in combinatie met kruidensupplementen, aldus het Voedingscentrum.
