Teveel vitamine C kan – in tegenstelling tot wat veel mensen denken – wel degelijk zorgen voor gezondheidsklachten. Uit onderzoek is bijvoorbeeld gebleken dat er een verband is tussen een overdosering vitamine C en klachten aan het spijsverteringsstelsel. Maar hoeveel vitamine C per dag heeft je lijf nodig? En wat is de veilige maximale bovengrens? In dit artikel vertellen we je alles over teveel vitamine C en of dit kwaad kan voor jouw lichaam.
Teveel vitamine C
In Nederland bepaalt de Gezondheidsraad hoeveel vitamine C gezond voor je is, dit wordt de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) genoemd. Volwassen mannen en vrouwen hebben dagelijks 75 mg vitamine C nodig voor de ondersteuning van essentiële lichaamsfuncties zoals de vorming van bindweefsel, de opname van ijzer en het afweersysteem. De Gezondheidsraad bepaalt ook de maximale veilige bovengrens voor deze en andere vitamines. De maximale dosering voor vitamine C is vastgesteld op 2000 mg per dag. Gebruik je meer dan deze dosis, dan spreken we van overdosering. Overdosering kan leiden tot vervelende gezondheidsklachten.
Gebruik je een keer teveel vitamine C, dan leidt dat niet direct tot gezondheidsklachten. Neem je echter elke dag een te hoge dosering, dan heeft dat wel gevolgen voor je lichaam. Een overdosering zorgt voornamelijk voor maag- en darmklachten zoals diarree. Mensen die teveel vitamine C binnenkrijgen, hebben ook een aantoonbaar hoger gehalte oxaalzuur in de urine. Er wordt vermoed dat er een verband is tussen oxaalzuur en de vorming van nierstenen, maar dit is nooit wetenschappelijk bewezen. De kans op nierstenen bij overdosering lijkt wel groter te worden als je van nature al gevoeliger bent voor de vorming van nierstenen.
Symptomen
Teveel vitamine C – een overdosis als het ware – uit zich voornamelijk in maag- en darmklachten. Bekende symptomen zijn dan ook diarree, misselijkheid, overgeven, buikkrampen en maagkrampen. Daarnaast kan je ook te maken krijgen met hoofdpijn en slapeloosheid. Op zich zijn dit relatief onschuldige aandoeningen die vanzelf overgaan zodra je stopt met vitamine C. Negeer je deze symptomen, dan kan je wel te maken krijgen met ernstige gezondheidsklachten. Zo kan diarree bijvoorbeeld leiden tot uitdroging en onvoldoende opname van essentiële voedingsstoffen waardoor je ernstige lichamelijke klachten kunt krijgen.
De gevolgen kunnen dus ernstiger zijn dan je in eerste instantie denkt. De bekendste symptomen van teveel vitamine C:
- Diarree
- Misselijkheid en overgeven
- Buik- en maagkrampen
- Hoofdpijn
- Slapeloosheid
Vitamine C speelt een belangrijke opname van ijzer in ons lichaam. Gebruik je teveel vitamine C per dag, dan kan het voorkomen dat je ook teveel ijzer in je lichaam opslaat. Deze ijzerstapeling kan schadelijke gevolgen hebben voor je alvleesklier, de lever en het hart. Dit wordt ook wel ijzerstapelingsziekte of hemochromatose genoemd. Stop bij deze symptomen direct met vitamine C supplementen en ga naar de huisarts wanneer de klachten te lang aanblijven.
Bijwerkingen van teveel vitamine C
Vitamine C komt van nature voor in ons voedsel en zal daarom bij normaal gebruik ook niet leiden tot bijwerkingen. Krijg je hoge doseringen vitamine C binnen doordat je gebruik maakt van een voedingssupplement, dan kan dit wel degelijk leiden tot bijwerkingen. We spreken van een hoge dosering wanneer je per dag meer dan 1500 mg vitamine C gebruikt. Diarree en misselijkheid zijn de meest voorkomende bijwerkingen.
Een andere bijwerking is de vorming van nierstenen. Met name mensen die gevoelig zijn voor de vorming van nierstenen kunnen bij hoge doseringen van deze vitamine sneller last krijgen van nierstenen. Heb je een tekort aan het enzym G6PD? Pas dan extra op met supplementen met vitamine C. Je maakt dan namelijk kans op een bloedafwijking die ernstige gevolgen kan hebben voor je gezondheid.
Gevolgen
Gebruik je teveel vitamine C, dan plas je het meeste gewoon uit. Deze vitamine is namelijk oplosbaar in water en wordt niet opgenomen door ons vetweefsel. Vitamine C wordt dus niet opgestapeld in ons lichaam zoals in vet oplosbare vitamines. Een hoge dosis vitamine C laat je nieren wel harder werken, dat blijkt bijvoorbeeld uit de hoeveelheid oxaalzuur in je urine als je hoge doseringen slikt. Dit kan mogelijk leiden tot nierstenen.
Vanaf 1000 mg vitamine C kan deze vitamine een laxerend effect op je lichaam hebben, vandaar dat je last kunt krijgen van maag- en darmklachten. De opstapeling van ijzer kan leiden tot chronische vermoeidheid, maar ook een zeer negatieve invloed hebben op verschillende organen. Een teveel aan vitamine C leidt ook tot een tekort aan koper. En dit heeft onder andere weer gevolgen voor je afweersysteem. Je doet er dus goed aan om altijd de ADH vitamine C zoals die is vastgesteld door de Gezondheidsraad te volgen.
Nierstenen
Bij het verwerken van vitamine C komt er oxalaatzuur vrij in de urine. Oxalaatzuur staat aan de basis van de vorming van nierstenen. Nierstenen ontstaan wanneer de afvalstof oxalaatzuur samenklontert in de urine. Je krijgt last van deze nierstenen wanneer ze vast komen te zitten in de urinewegen, dat is de verbinding tussen de nieren en de blaas. Ze kunnen alleen verwijderd worden door ze te vergruizen en uit te plassen.
Nierstenen zijn zeer pijnlijk. Het is echter nooit wetenschappelijk bewezen dat nierstenen ontstaan als het gevolg van een overdosis vitamine C. Ben je gevoelig voor de vorming van nierstenen? Dan kan het wel voorkomen dat je door het gebruik van voedingssupplementen met vitamine C eerder nierstenen ontwikkelt. In dat geval is bepalen van de juiste dosering dus nog belangrijker.
Wat moet je doen?
Herken je de symptomen van teveel vitamine C? Dan is er maar één ding wat je hoeft te doen: een lagere dosering van je vitamine C supplement slikken. De klachten verdwijnen in de meeste gevallen vrijwel direct wanneer je minder van de vitamine die de bijwerkingen veroorzaakt gaat slikken. Je hoeft niet helemaal te stoppen met vitamine C, zorg alleen dat je de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid niet overschrijdt. De veilige bovengrens van deze vitamine is vastgesteld op 2000 mg per dag, maar het kan per persoon verschillen wanneer je klachten krijgt.
Je kunt dus ook last krijgen van maag- en darmklachten bij een lagere dosering. Houden de klachten aan nadat je de dosis verlaagd hebt of ben je onzeker over de symptomen? Neem bij twijfel altijd contact op met jouw apotheker of huisarts. Eet je voldoende groente en fruit? Dan is een vitamine C supplement in de meeste gevallen overbodig.
Vitamine C 1000mg
De maximale bovengrens van vitamine C is door de Gezondheidsraad vastgesteld op 2000 mg per dag. Gebruik je meer dan de maximale bovengrens, dan spreken we van een overdosering en kun je last krijgen van (ernstige) gezondheidsklachten. Er gaan online veel verhalen rond dat de maximale bovengrens wordt verlaagd naar 1000 mg en zelfs dat vitamine C pillen straks verboden gaan worden. Dat is echter nu nog niet het geval.
Je kunt je wel afvragen of je daadwerkelijk zo’n hoge dosering nodig hebt om gezond te worden of te blijven. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine C is voor volwassenen immers vastgesteld op 75 mg per dag. De meeste mensen bereiken deze ADH al met een gezond en gevarieerd voedingspatroon en hebben hier geen supplementen voor nodig. Ernstige gezondheidsklachten door een tekort aan vitamine C komt vrijwel niet voor in ons land.
Samenvattend
Heb jij een gezond en gevarieerd voedingspatroon? Dan krijg je waarschijnlijk genoeg vitamine C binnen. Eet je onvoldoende groente en fruit of heb je een grotere behoefte omdat je zwanger bent of borstvoeding geeft, dan kan een supplement met vitamine C verstandig zijn.
De ADH vitamine C is 75 mg per dag, de veilige maximale bovengrens is bepaald op 2000 mg per dag. Heb je last van maag- en darmklachten, hoofdpijn en/of slapeloosheid terwijl je een hoge dosering vitamine C gebruikt? Dan krijg je waarschijnlijk te veel vitamine C binnen, of in ieder geval meer dan je lichaam nodig heeft. De klachten zijn meestal relatief onschuldig en zullen snel weer verdwijnen als je stopt met de supplementen of de dosering verlaagt. Neem bij twijfel echter altijd contact op met de huisarts. Ook al zijn de klachten onschuldig, het negeren van de symptomen en het blijven slikken van een overdosering van vitamine C kan wel degelijk leiden tot ernstige gezondheidsschade.
Een supplement met vitamine C is veilig om te slikken, als je de juiste dosering neemt. Een hogere dosering kan tijdelijk zinvol zijn, maar het is af te raden om langere tijd een hogere dosering te slikken dan nodig is.
